Συνταγές για παραμύθια…

Δάσκαλοι και τεχνίτες του λόγου και των παραμυθιών, μας αναλύουν τους τρόπους να "μαγειρέψουμε" καινούργια παραμύθια απο γνωστά υλικά και παλίες συνταγές...Δοκιμάστε να παίξετε με τα παιδιά σας. Είναι απίστευτα διασκεδαστικό!

H παραμυθοτράπουλα του Propp
Ο V. Propp αναλύοντας τη δομή του λαϊκού παραμυθιού ανακάλυψε ότι σε κάθε μύθο υπάρχουν κάποια σταθερά στοιχεία, «οι λειτουργίες» των προσώπων που επαναλαμβάνονται και συνδυάζονται σε κάθε παραμύθι.
Σύμφωνα με τον G. Rodari αυτές οι λειτουργίες μπορούν να μας βοηθήσουν να φτιάξουμε αναρίθμητες ιστορίες, όπως στην περίπτωση της μουσικής που χρησιμοποιούμε τις νότες για να συνθέσουμε μελωδίες. Μερικές από τις λειτουργίες αυτές είναι:
Απαγόρευση, παράβαση, παγίδα, βλάβη ή έλλειψη, αναχώρηση του ήρωα, αποστολή, συνάντηση με το δωρητή, μαγικά δώρα, εμφάνιση του ανταγωνιστή, αγώνας, νίκη, επιστροφή, άφιξη στο σπίτι, ο ψεύτικος ήρωας, δύσκολες δοκιμασίες, αποκατάσταση της βλάβης, μεταμόρφωση του ήρωα, αναγνώριση του ήρωα, ο ψεύτικος ήρωας ξεσκεπάζεται, τιμωρία του ανταγωνιστή..
Επιλέγοντας κάποιες από αυτές μπορούμε να φτιάξουμε μια παραμυθοτράπουλα. Τα παιδιά τραβούν στην τύχη 3 κάρτες, ή τις μοιράζουν σε ομάδες και κάθε ομάδα φτιάχνει τη δική της ιστορία. Ακόμη μπορούν να δημιουργήσουν τις δικές τους κάρτες με αντικείμενα ή εικόνες που παραπέμπουν σε διάφορα παραμυθικά θέματα π.χ. άλογο, δράκος, μαγικό ραβδί, κάστρο κλπ. (Καλογήρου, 1999).

--------------------------------------------------------------------------------
‍Μπερδεύοντας τα παραμύθια
Δημιουργούμε καινούρια παραμύθια ανατρέποντας παλιά γνωστά. Τα μπερδεμένα παραμύθια ξανατοποθετούν τους ήρωες με έναν άλλο τρόπο π.χ. ο λύκος διηγείται την ιστορία της κοκκινοσκουφίτσας, η κακιά μάγισσα φοβάται και αποκαλύπτεται κάνοντας λάθη κλπ.

--------------------------------------------------------------------------------
5 λέξεις – ένα παραμύθι κι ένα πυροτέχνημα
Με πατητούρα ένα γνωστό παραμύθι που δίνεται με τη μορφή 5 λέξεων π.χ. γιαγιά, λύκος, κοριτσάκι, δάσος, λουλούδια δίνουμε μια τυχαία λέξη π.χ. ελικόπτερο και φτιάχνουμε μια νέα ιστορία. Μια εναλλαγή αυτού μπορεί να είναι μια φωτογραφία ενός παραμυθιού και μια λέξη τυχαία ή ένα αντικείμενο.

--------------------------------------------------------------------------------
‍Τι γίνεται σήμερα…
Τοποθετούμε γνωστά παραμύθια στο σήμερα μεταμορφώνοντας στοιχεία, συμπεριφορές, δράσεις των ηρώων με βάση την σύγχρονη εποχή.

--------------------------------------------------------------------------------
‍Παραμυθοσαλάτα
Τι θα γίνει αν ο κοντορεβυθούλης συναντήσει στο δάσος τη χιονάτη;

--------------------------------------------------------------------------------
‍Η πέτρα στη λίμνη
Μια λέξη π.χ. πέτρα, που έρχεται τυχαία στο μυαλό μας, μοιάζει με μια πέτρα σε μια λίμνη, φέρνει στην επιφάνεια εικόνες, ήχους, συναισθήματα εμπειρίες, γεγονότα, σημασίες, όνειρα. Το παιχνίδι γίνεται πιο ενδιαφέρον για τα παιδιά όταν δημιουργηθεί ένα φανταστικό θέμα με λέξεις συγγενικές σε ήχους, σημασίες, ομοιοκαταληξία κλπ.

--------------------------------------------------------------------------------
‍Το φανταστικό διώνυμο
Μια ιστορία μπορεί να δημιουργηθεί από ένα φανταστικό διώνυμο π.χ. σκύλος - ντουλάπα. Οι δυο λέξεις εδώ δεν έχουν την καθημερινή τους σημασία αλλά αποτελούν μια πρόκληση αποκομμένες από το συνηθισμένο περιβάλλον τους και προκαλούν τα παιδιά να δημιουργήσουν μια φανταστική ιστορία.
--------------------------------------------------------------------------------
‍Τι θα συνέβαινε αν…
Η τεχνική των φανταστικών υποθέσεων παίρνει τη μορφή μιας ερώτησης. Διαλέγουμε τυχαία ένα υποκείμενο κι ένα κατηγόρημα. Η ένωσή τους θα μας δώσει την υπόθεση πάνω στην οποία θα εργαστούμε. Για να μαζέψουμε το υλικό της ιστορίας μας αρκεί να φανταστούμε τις αντιδράσεις των προσώπων σε αυτή τη νέα παράξενη κατάσταση, το πώς μεταμορφώνονται τα πράγματα, τα τοπία, τα διάφορα επεισόδια που μπορούν να δημιουργηθούν κλπ.

--------------------------------------------------------------------------------
‍Περιβαλλοντικά παραμύθια
Αληθινές ιστορίες ζώων, φυτών, βιότοπων αλλά και μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς που απειλούνται με εξαφάνιση ή καταστροφή ή ένα περιβαλλοντικό πρόβλημα. Υλικό μπορεί να αντληθεί από ιστότοπους περιβαλλοντικών οργανώσεων, διεθνών οργανισμών (unesco)
http://www.youtube.com/watch?v=jPorcGzFgJY

--------------------------------------------------------------------------------
‍Επιστημονικές ιστορίες
Ένα φυσικό φαινόμενο π.χ. το ουράνιο τόξο, μια έννοια των Φυσικών επιστημών, ένα απλό πείραμα, μια επιστημονική ανακάλυψη μπορεί να είναι το θέμα μιας ιστορίας.

--------------------------------------------------------------------------------
‍Διαφημίσεις
Τα παιδιά επινοούν ένα προϊόν και το διαφημίζουν, φτιάχνουν ένα σενάριο, ή αλλάζουν μια γνωστή διαφήμιση. Δημιουργούν ένα κείμενο ή διαλόγους με τα ανάλογα επιχειρήματα και μια αφίσα ή σχέδια προκειμένου να προωθήσουν το προϊόν και τις πιθανές χρήσεις του (Γλώσσα Ε΄ Δημοτικού, Γ΄ τεύχος, σελ. 46 ΟΕΔΒ).

--------------------------------------------------------------------------------
‍Ιστορίες μια στιγμής
Μια φωτογραφία αποκαλύπτει την ιστορία μιας στιγμής. Μας προκαλεί να διηγηθούμε γεγονότα, σχέσεις, αναμνήσεις, να περιγράψουμε ίσως άλλες εποχές.
http://click.si.edu/Default.aspx

--------------------------------------------------------------------------------
‍Μια φωτογραφία μπορεί να αλλάξει τον κόσμο
Μια φωτογραφία μπορεί να γίνει η αφορμή μιας έρευνας. Θέτουμε ερωτήματα, συλλέγουμε δεδομένα, αναδομούμε τις κοινωνικές, ιστορικές, επιστημονικές μας γνώσεις.
http://digitaljournalist.org/issue0309/lm_index.html

--------------------------------------------------------------------------------
‍Η ιστορία ενός ποιήματος
Ένα λογοτεχνικό κείμενο, ένα ποίημα, στιγμιότυπα και αφηγήσεις από τη ζωή ενός ποιητή.
http://www1.ekebi.gr/fakeloi/seferis/index2.htm

--------------------------------------------------------------------------------
‍Ιστορίες με πινέλο
Η εικόνα ενός πίνακα ή γλυπτού, το έκθεμα ενός μουσείου, το έργο ενός ζωγράφου μπορεί να γίνει ο πυρήνας για τη δημιουργία μιας ιστορίας

--------------------------------------------------------------------------------
‍Ιστορίες με φαντασία - λίμερικ
Τα λίμερικ είναι ποιήματα διασκεδαστικά, παιχνίδια της γλώσσας και της φαντασίας. Μπορούμε να τα φτιάξουμε ακολουθώντας τον παρακάτω πίνακα που προτείνεται από τους συγγραφείς του Ανθολόγιου Λογ. Κειμένων της Α΄ και Β΄ Δημοτικού:
1.Ήταν ……..(κάποιος),
2.που …….(κάτι του συνέβαινε),
3.όμως…….(κάτι έκανε),
4.και………. (κάτι είπε),
5.……………..(βρες ένα περίεργο επίθετο γι αυτόν)

--------------------------------------------------------------------------------
Πηγές:
Καλογήρου Τζ. Τέρψεις και ημέρες ανάγνωσης, Εκδόσεις ΙΜΠ Παναγιωτόπουλος, 1999
Ροντάρι Τζ. Η γραμματική της φαντασίας, εκδόσεις Τεκμήριο, 1985
Τσιλιμένη Τ., Γραίκος Ν., Καίσαρης Λ., Καπλάνογλου Μ. Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων, Α΄και Β΄ Δημοτικού, ΟΕΔΒ, 1996
Propp V. Η μορφολογία του παραμυθιού, Εκδόσεις Καρδαμίτσα, 1991
Πηγή: http://digitalstoriesgr.wikispaces.com/
Ιστότοπος για την εικόνα: apinkdreamer.blogspot.com

Σχόλια

  1. πολυ ομορφο αρθρο αγγελικη μου!!!
    σε ευχαριστω πολυ για την αναφιρα της πηγης της ζωγραφιας μου!!! ειναι η μαγισσα/μαγειρισσα που συμμετεχει σε πολλες απο τις ιστοριες μου!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου