Δείπνο με μάγισσες και κολατσίο με δράκους

Μια γαστριμαργική περιπλάνηση στα λαϊκά παραμύθια.

Το νέο βιβλίο της Ζωής Βαλάση, είναι μια συλλογή λαικών παραμυθιών από όλη την Ελλάδα, με κεντρικό θέμα την τροφή, τη σημασία του φαγητού, τους τρόπους πρόσληψης, ετοιμασίας και κατανάλωσής του. Το βιβλίο κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1998 από τα Ελληνικά Γράμματα και στην παορύσα έκδοση του, έχουν προστεθεί οκτώ παραμύθια.  Όπως αναφέρει η ίδια η συγγραφέας στο πρόλογο του βιβλίου " αυτή η συλλογή καλεί τον αναγνώστη να δει τα παραμύθια με άλλο μάτι...Να μπει σ΄έναν κόσμο που κατακλύζεται από γεύσεις και οσμές, πραγματικές και συμβολικές πανδαισίες, καθημερινών, εξωτικών ή ανύπαρκτων εδεσμάτων, γλυκών, φρούτων, ακόμα και ...σωμάτων με σάρκα και, κυρίως με αίμα."  Μην ξεχνάμε άλλωστε, ότι παλιότερα τα παραμύθια σκοπό είχαν να παρηγορούν τους ανθρώπους, να τους κάνουν να ξεχνάνε ακόμα και την πείνα τους και με τα μυθικά φαγοπότια να ικανοποιούνται και να ελπίζουν σε καλύτερες μέρες.
Όπως εξηγεί η συγγραφέας " η σχέση του παραμυθιού με την πραγματική ή τη συμβολική τροφή είναι ενδιαφέρουσα πρόκληση,, γιατί το φαγητό είτε ως ζωτική ανάγκη είτε ως ψυχικό καταφύγιο, αποτελεί καίριο μέρος της ζωής και του πολιτισμού. Το παραμύθι και το φαγητό ήταν μέχρι πριν από πενήντα χρόνια οι καλύτερες αφορμές και ευκαιρίες που διέθεταν οι άνθρωποι για συγκέντρωση με ενεργητική και προσωπική συμμετοχή".
Η παρούσα συλλογή αποτελείται από 29 παραμύθια, και η δομή της ακολουθεί τη δομή ένος φανταστικού "μενού".
Η περιήγηση στη γαστρονομία των παραμυθιών ξεκινά με την πείνα, συνεχίζει με τη λαιμαργία, που δίνει τη θέση της στην απόλαυση του γεύματος, ενώ στο φανταστικό μας τραπέζι παίρνουν θέση το ψωμί και τα αρτοσκευάσματα. Ακολουθούν τα σαλατικά, οι σούπες, το κρέας, τα καρυκεύματα και φυσικά δεν θα μπρούσαν να λείπουν το νερό και τα φορύτα. Και πως αλλιώς θα μπορούσε να ολοκληρωθεί ένας τέτοιος  γαστριμαργικός περίπλους παρά με τη λαιμαργία.
Αυτοί είναι κοι οι κεντρικοί 'αξονες, πάνω στους οποίους κινούνται θεματικά τα παραμύθια της συλλογής, αν και όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει η συγγραφέας " η επιδιώξη ομοδοποιήσεων των παραμυθιών με βάση κάποιες κοινές σ' αυτά παρουσίες είναι ουτοπία. (...) Σε πολλές περιπτώσεις θα ήταν δυνατόν τα ίδια παραμύθια να ανήκουν ταυτόχρονα σε σύνολα με διαφορετικούς τίτλους."
Εντύπωση προκαλεί η ποικιλία των γλωσσικών μορφών που παρατηρεί κανείς στη συλλογή, η διατήρηση της ντοπιολαλιάς και η προσπάθεια να αποδοθούν κατά το δυνατόν χαρακτηριστικές αποστροφές των προσώπων/αφηγητών των παραμυθιών, τόσο απέναντι στο μύθο, όσο απέναντι και στους ακροατές τους.
Καλή σας ανάγνωση λοιπόν ή μήπως να πούμε... καλή σας όρεξη!

Συγγραφέας/ερευνήτρια: Ζωή Βαλάση
Εικονογράφος: Βάλλυ Λιάπη
Εκδόσεις: Κέδρος

Σχόλια