Κάθε μέρα άλλος

"Ονομάζεται Α. Κάθε πρωί ξυπνάει στο σώμα και στη ζωή ενός διαφορετικού ανθρώπου. Ποτέ δεν ξέρει από πριν ποιο θα είναι το άτομο μέσα στο οποίο θα βρεθεί. Αν θα είναι αγόρι ή κορίτσι, λευκός ή μελαμψή, χαρούμενος ή θυμωμένη. Το έχει αποδεχτεί όμως, έχει ορίσει μάλιστα και τους κανόνες: δε δένεται πολύ, μένει διακριτικά στη ζωή των άλλων και δεν ανακατεύεται στην καθημερινότητα που μοιράζεται για μία μόνο μέρα. Ώσπου ένα πρωί ξυπνάει στο σώμα του Τζάστιν και γνωρίζει την κοπέλα του, τη Ριάννον. Τότε νιώθει ότι βρήκε επιτέλους κάποιον με τον οποίο θέλει να είναι μαζί. Κάθε μέρα."

Θα ξεκινήσω λέγοντας ότι το μυθιστόρημα του David Levithan, είναι εξαιρετικά πρωτότυπο, με καταιγιστική δράση, ρέον, γεμάτο συγκινήσεις και εκπλήξεις. Μέσα από τις διαφορετικές ζωές του Α γνωρίζουμε ένα πανόραμα  τρόπων της ύπαρξης, νεαρούς εφήβους πολύ διαφορετικών προδιαγραφών, που  με ένα παράδοξο τρόπο συντείνουν να φτιάξουν, αλλά και να διαχωρίσουν, το πρόσωπο του Α, του άφυλου, ασώματου, ήρωα του βιβλίου. 

Ο συγγραφέας μέσα από το έργο του καλεί τον αναγνώστη να απαντήσει σε μια σειρά από πολύ σημαντικά ερωτημάτα: 
Ποια είναι η έννοια της ταυτότητας και του εγώ;
Ποιος ο ρόλος τη εξωτερικής εμφάνισης στις διαπροσωπικές σχέσεις των ανθρώπων
Υπάρχουν όρια στην αγάπη και είναι η αληθινή αγάπη πραγματικά άφυλη;
Τι είναι το σώμα; Εργαλείο, φυλακή, φορέας της ψυχής, μέσω επικράτησης, πεδίο μάχης, αγνό, αμαρτωλό, έχει τη δική του θέληση, έχει μνήμη;
Τι είναι η μοναξιά; Tι σημαίνει αγαπώ;
Τι είναι αυτό που ορίζει την ηθική και τα όρια της ελευθερίας μας;

Ο Α χτίζει τη ζωή του μέσα από τις ζωές των άλλων. Είναι ένα πνεύμα, μια αδέσποτη ψυχή. Έχει μάθει να ζει και να επιβιώνει με τον τρόπο αυτό . Έχει βρει μηχανισμούς να προστατεύει τη δική του ξεχωριστή υπόσταση από την ύπαρξη εκείνου μέσα στο σώμα του οποίου κατοικεί. Έχει βρει τρόπους να χτίζει τον εαυτό του μέσα από την ενσυναίσθηση, και την πληθώρα ζωών που του δίνεται η ευκαιρία να ζήσει. Και δεν τον ενοχλεί αυτό. Μέχρι που η αγάπη του χτυπά την πόρτα. Μέχρι που ερωτεύεται τη Ρίανον και για πρώτη φορά στη σύντομη ζωή του θέλει να μείνει. Για πρώτη φορά στη ζωή του αρχίζει να βλέπει με άλλα μάτια της έννοιες της οικογένειας, της φιλίας, για πρώτη φορά του λείπει η ρίζα. Αυτή η τόσο πολύτιμη ρίζα που όχι μόνο θρέφει τους ανθρώπους, αλλά τους κρατά μαζί. 
Για μένα μια από τις πιο δυνατές στιγμές του βιβλίου είναι η στιγμή που πρέπει να παρευρεθεί στην κηδεία του παππού ενός από τους νεαρούς στο σώμα του οποίου βρέθηκε τη συγκεκριμένη μέρα.Εκεί με συντριβή συνειδητοποιεί ότι κανείς ποτέ δεν πρόκειται να πενθήσει για εκείνον. Κανείς ποτέ δεν θα έχει να πει μια ιστορία για αυτόν. Κανείς ποτέ δεν θα χύσει ένα δάκρυ αγάπης για εκείνον, γιατί κανείς ποτέ δεν έμαθε ότι υπάρχει.

Ο Α βιώνει την απόλυτη μοναξιά Την μοναξιά του να μην σου ανήκει η ζωή που ζεις. Τη μοναξιά του να ζεις τη ζωή των άλλων. Δεν θα πω πόσους ανθρώπους ταλανίζει αυτή η συγκεκριμένη μοναξιά...Πόσο διαφορετικά θα βλέπαμε όλοι τα πράγματα, αν κάποια μέρα ξυπνούσαμε και βλέπαμε να έχουμε πάρει τα χαρακτηριστικά εκείνου ή εκείνων τη ζωή των οποίων ζούμε, χωρίς καν, σε αντίθεση με τον Α, να το συνειδητοποιούμε.

Παρόλα αυτά, μέσα στην απόλυτη μοναξιά του, μέσα στην απρόσωπη ύπαρξή του έχει καταφέρει να φτιάξει ένα πρόσωπο για τον ίδιο. Ξέρει ποιος είναι, τι μπορεί, κατορθώνει να διαχωρίσει τον εαυτό του από τις επιλογές του σώματος που τον φιλοξενεί. Έχει μια βαθιά ηθική προσέγγιση της ζωής των άλλων, χωρίς κανείς να του το επιβάλει, αφού κανείς ποτέ δεν θα μπορούσε να τον ελέγξει. 
Ο Α. με κάποιο τρόπο κατέχει την απόλυτη ελευθερία. Μια ελευθερία που θα μπορούσε να είναι ασύδοτη, αλλά μόνος του, οικειοθελώς επιλέγει να τη θέτει σε πλαίσια. Θα μπορούσε να κάνει τα πάντα μέσα στα σώματα που κατοικεί. Θα μπορούσε να βάλει τα σώματα να κάνουν οτιδήποτε ήθελε. Χωρίς να αναλογίζεται τι θα σήμαινε αυτό για εκείνους που θα έρχονταν την επόμενη μέρα αντιμέτωποι με τα αποτελέσματα των δικών του επιλογών.
Ο Α όμως έχει κατακτήσει την ελευθερία να πράττει με υψηλό το αίσθημα σεβασμού απέναντι στον άλλο, όχι από υποχρέωση, αλλά από ευθύνη.

Μέχρι και το εκπληκτικό τέλος του βιβλίου, που μοιάζει να μας προϊδεάζει για μια νέα αρχή, ο Α θα μείνει να αποδεικνύει, ότι η πραγματική αγάπη μπορεί να να βρίσκει λύσεις που έστω κι αν πονάνε, στέκονται πιο ψηλά από τον εγωισμό και την στενή, προσωπική ικανοποίηση.

Στη μετάφραση η αξιόπιστη πένα της Αργυρώς Πιπίνη. 
Ένα από τα πιο δυνατά μυθιστορήματα που έχω διαβάσει. Το βιβλίο μεταφέρθηκε πέρυσι στη μεγάλη οθόνη. Δείτε το επίσημο τρέιλερ της ταινίας

Συγγραφέας : Levithan David
Μεταφραστής : Πιπίνη Αργυρώ

Σχόλια