Με φόντο την ιστορία του Ελληνισμού στα νεότερα χρόνια, και αφορμή τη ζωή του Χρυσοστόμου Σμύρνης, του Αγίου, του τελευταίου δεσπότη της Σμύρνης, ξετυλίγεται σαν περιπέτεια μια ολόκληρη εποχή: ο Μακεδονικός αγώνας, οι Βαλκανικοί πόλεμοι, ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, η Μικρασιατική καταστροφή.
Με σεβασμό στην ιστορία, και χρήση του τεράστιου αρχείου του ίδιου του Χρυσοστόμου Σμύρνης, η Ελένη Σβορώνου συνθέτει την ιστορία του έθνους, από τη στιγμή της γέννησης του Αγίου Χρυσοστόμου το 1867 μέχρι το θάνατό του στις 27 Αυγούστου του 1922.
Ο Χρυσόστομος Σμύρνης, μιας πολυσχιδής προσωπικότητα, με ικανότητες διπλωματικές, ποιμαντικές, πολιτικές, ένας πατριώτης, άγιος και εθνομάρτυρας που αρνήθηκε να εγκαταλείψει το ποίμνιό του, βρίσκοντας μαρτυρικό θάνατο στα χέρια του Τουρκικού όχλου, παρακολουθεί από κοντά τις εξελίξεις που αφορούν στο έθνος σε μια από τις πιο αμφιλεγόμενες αιχμές της ελληνικής ιστορίας. Άνθρωπος με επικοινωνιακές ικανότητες και προσωπικός φίλος του Βενιζέλου, ικανότατος ιεράρχης, με πνεύμα ευρύ, έπαιξε σημαντικό ρόλο τόσο στο Μακεδονικό αγώνα, και στην εδραίωση των Μητροπόλεων του Πατριαρχείου Κων/λεως, σε μια εποχή που Βούλγαροι, Σλάβοι και Τούρκοι προσπαθούσαν να αυξήσουν την επιρροή τους στα εδάφη της Μακεδονίας. Ο Άγιος Χρυσόστομος ανέπτυξε τεράστια διπλωματική δραστηριότητα και πέτυχε καίρια πλήγματα στην τουρκική πολιτική. Ήταν αυτό το συσσωρευμένο μίσος, ο τόμος με τα πεπραγμένα του ως Δεσπότης Δράμας και αργότερα Σμύρνης, που έκανε τον Νουρεντίν πασά τρελό από μίσος, για όλα όσα είχε χάσει τη Οθωμανική πάλαι ποτέ Αυτοκρατορία, να τον παραδώσει ως πρόβατο δια σφαγή στον τουρκικό όχλο. ΄Ο Άγιος ιεράρχης και εθνομάρτυρας, έκανε πράξη το κήρυγμα του ίδιου του Ιησού όταν είπε στους μαθητές του: Ἐγώ εἰμι ὁ ποιμὴν ὁ καλός. Ο ποιμὴν ὁ καλὸς τὴν ψυχὴν αὐτοῦ τίθησιν ὑπὲρ τῶν προβάτων·
Η ιστορία της Ελένης Σβορώνου, δεν γυρεύει να αποδώσει ευθύνες. Δεν γυρεύει φταίχτες. Γυρεύει να διατηρήσει την μνήμη ζωντανή. Να ανοίξει μια συζήτηση με τους νέους του σήμερα. Το νόημα της θυσίας, ένα ερώτημα που επανέρχεται μέσα στο βιβλίο, το νόημα του αγώνα, τα όρια της ελευεθερίας, η έννοια του πατριωτισμού, της προσήλωσης στα θρησκευτικά και εθνικά ιδανικά, είναι μόνο μερικά από τα ερωτήματα που γεννιούνται στον αναγνώστη και γίνονται αφορμή για προβληματισμό και συζήτηση.
Με την ακρίβεια που επιβάλλει η συγγραφή γεγονότων ιστορικών και η αναφορά σε ανθρώπους που έζησαν, έδρασαν και κρίθηκαν για τη δράση τους, αλλά και με τη τρυφερότητα του συγγραφέα, η Ελένη Σβορώνου, γράφει ένα αξιομνημόνευτο ιστορικό μυθιστόρημα, που αφήνει το δικό του χνάρι στην μελέτη και λογοτεχνική προσέγγιση της σύγχρονης ιστορίας του Ελληνισμού.
Θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρω τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα, εμβόλιμα κομμάτια μέσα στο έργο που ρίχνουν ματιές σε μεγάλα, διεθνή ιστορικά, κοινωνικά, επιστημονικά ή πολιτικά γεγονότα που συνέβησαν την ίδια περίοδο που έχει η συγγραφέας υπό εξέταση και που φωτίζουν τις διεθνής ζυμώσεις και μας βοηθούν να αντιληφθούμε την ιστορία, ως κοινή του ανθρωπίνου γένους.
Θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρω τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα, εμβόλιμα κομμάτια μέσα στο έργο που ρίχνουν ματιές σε μεγάλα, διεθνή ιστορικά, κοινωνικά, επιστημονικά ή πολιτικά γεγονότα που συνέβησαν την ίδια περίοδο που έχει η συγγραφέας υπό εξέταση και που φωτίζουν τις διεθνής ζυμώσεις και μας βοηθούν να αντιληφθούμε την ιστορία, ως κοινή του ανθρωπίνου γένους.
Το βιβλίο προτείνεται από τον εκδότη για ηλικίες 9+. Μάλλον είναι καταλληλότερο για παιδιά που φοιτούν ήδη στο Γυμνάσιο.
Συγγραφέας: Ελένη Σβορώνου
Εκδόσεις: Κέδρος
Για την ζωή του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης και τα γεγονότα της Μικρασιατικής καταστροφής διαβάστε επίσης: Ο τελευταίος Έλληνας της Σμύρνης
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου