Το κοκάλινο σπουργίτι

Αυτή είναι η ιστορία του Σούμπι. Ο Σούμπι είναι πρόσφυγας Ροχίνγκια. Αυτή είναι η ιστορία εκατομμυρίων παιδιών σαν τον Σούμπι.
Ο Σούμπι είναι 10 ετών. Έχει γεννηθεί σε ένα στρατόπεδο προσφύγων στην Αυστραλία. Η μόνη ζωή που έχει γνωρίσει είναι αυτή μέσα στο γκέτο. Ο μόνος αέρας που έχει αναπνεύσει είναι αυτός του στρατοπέδου, ανάμεικτος με τη μυρωδιά χαλασμένου φαγητού, ξεχειλισμένων αποχετεύσεων, αρρώστιας και φόβου.
Ο Σούμπι δεν έχει γνωρίσει τον μπαμπά του. Η μητέρα του, μια Ροχίνγκια,  δραπέτευσε έγκυος από την Μιανμάρ, όπου συντελείται εθνοκάθαρση στα όρια της γενοκτονίας σε βάρος των Ροχίνγκια.
Ο Σούμπι έχει μια αδελφή λίγο μεγαλύτερη και ένα καλό φίλο, περισσότερο από καλό, αδελφό, τον Έλι. Έχει και ένα πλαστικό παπάκι μπάνιου, που μιλάει μόνο σε εκείνον. Μα πάνω από όλα, ο Σούμπι έχει τις ιστορίες του και τα δώρα που του φέρνει από τον μπαμπά του η Νυχτερινή Θάλασσα. Η θάλασσα που μόνο ο ίδιος μπορεί να ακούει κα να ανακαλύπτει τους θησαυρούς της. 
Ο Σούμπι είναι ένα αξιαγάπητο παιδί. Ένα παιδί ικανό να ανακαλύπτει την ομορφιά μες την ασχήμια, την ελπίδα μέσα στη λάσπη που ζει.
Ένα βράδυ, η Νυχτερινή θάλασσα θα φέρει σε εκείνον ένα σπουδαίο δώρο. Την Τζίμι. Ένα κορίτσι λίγο μικρότερο από τον Σούμπι, ένα αληθινό κορίτσι από τον έξω κόσμο. Ένα κορίτσι που πενθεί την απώλεια της μαμάς του και στο πρόσωπο του Σούμπι θα βρει έναν αληθινό φίλο, θα βρει την αφορμή επανακτήσει την εμπιστοσύνη της στη ζωή. Η Τζίμι θα φέρει ζεστή σοκολάτα για τον Σούμπι και φαγητά που κάνουν τη γλώσσα του να ονειρεύεται. Όμως το πιο πολύτιμο δώρο της θα είναι οι ιστορίες της μαμάς της, φυλαγμένες σε ένα μπλε τετράδιο. Η Τζίμι δεν ξέρει να διαβάζει. Ο Σούμπι θα γίνει η φωνή της μαμάς της και μαζί θα ταξιδέψουν το ταξίδι του Κοκάλινου Σπουργιτιού, εκείνου που η Τζίμι φορά στο λαιμό της για να της φέρνει τύχη. Τα δύο παιδιά θα ξεδιπλώσουν τις ιστορίες τους και μαζί τις ζωές τους.
Μέχρι τη στιγμή που ο καταυλισμός γεμίζει άντρες που έχουν ραμμένα τα στόματά τους, η αδελφή του παίρνει από τον ¨Ελι ένα επικίνδυνο δώρο, μια φωτογραφική μηχανή και ο Σούμπι ανακαλύπτει θαμμένο στο χώμα ένα μαχαίρι. Ο κόσμος όπως τον ήξερε θα ανατραπεί. Ο ίδιος και η Τζίμι θα πρέπει να αναμετρηθούν με τις δυνάμεις και πιο πολύ με τις ελπίδες τους. Θα φτάσουν στα όρια της αντοχής και του θάρρους τους και θα ανακαλύψουν αν το σπουργίτι είναι οιωνός κακού ή αν θα τους προστατεύσει μέχρι το τέλος.
Μια συγκλονιστική ιστορία, που σου σπαράζει την καρδιά. Κάθε ήρωας θα μπορούσε να είναι μια ξεχωριστή ιστορία. Συγκινητική η φιγούρα της μητέρας του Σούμπι, που παλεύει με την κατάθλιψη, έχει πάψει να ελπίζεις, να αντιδρά, να τρώει. Έχει πάψει να χαμογελά και να τραγουδά στον Σούμπι τα τραγούδια της πατρίδας. Έχει πάψει να περιμένει. Η αδελφή του, μια νεαρή έφηβη που γνώρισε τη ζωή στην παρτίδα, ένα χαρούμενο κορίτσι, που τώρα είναι γεμάτο θυμό και απογοήτευση που την κάνει παράτολμη. Και ο Έλι, ο γενναίος Έλι, που στο ταξίδι της φυγής έχασε όλη του την οικογένεια, και επιβιώνει μόνος. Ο γενναίος Έλι που μεγαλώνει γρηγορότερα από την ηλικία του, ο ευρηματικός, ο αστείος, ο θαρραλέος Έλι. Και ο Χάρβευ, ο μόνος από τους φύλακες του στρατοπέδου που φέρεται με ανθρωπιά στους πρόσφυγες, που φέρνει κρυφά δώρα στον Σούμπι, που φροντίζει να τον καθησυχάζει, μα που θα μείνει σιωπηλός την κρίσιμη ώρα.
Το έργο της Ζάνα Φρέιλον είναι μυθιστορία, μα η ομοιότητά του με την πραγματική ζωή, σου τσακίζει την καρδιά. Η καθημερινότητα των προσφύγων όπως μεταφέρεται στις σελίδες του βιβλίου, δεν απέχει πολύ από τα περιστατικά βίας και εγκατάλειψης που έρχονται καθημερινά στο φως και από τους δικούς μας "χώρους φιλοξενίας". Η εκμετάλλευση της ανάγκης, ο πόνος, η απελπισία, η βία που γεννά ο αποκλεισμός, έχουν γίνει γεγονότα της καθημερινότητάς μας. Άνθρωποι χωρίς πατρίδα, που δεν μπορούν να γυρίσουν πίσω, αλλά ούτε και να επιλέξουν που θα ζήσουν, άνθρωποι στοιβαγμένοι σε στρατόπεδα συγκέντρωσης μέσα σε άθλιες συνθήκες, παιδιά που χάνουν την παιδικότητά τους, νεαροί άντρες και γυναίκες που μαραίνονται περιμένοντας ένα χαρτί που δεν έρχεται ή ανακαλύπτουν το σκληρό κόσμο της βίας και της παραβατικότητας, φιλοξενούνται σχεδόν καθημερινά στις σελίδες των νέων.
Τη φρίκη στην συγκεκριμένη ιστορία την εξισορροπεί η φαντασία. Τα φανταστικά ταξίδια του Σούμπι, τα τραγούδια, οι διάλογοι του με την ετοιμόλογη, λιγάκι σνομπ, πλαστική πάπια του και οι ιστορίες από το τετράδιο της Τζίμι. Οι ιστορίες γίνονται κουβέρτα, ζεστή, ικανή να απαλύνει τον πόνο ή να σκεπάσει τα μάτια να μην αντικρίζουν τη φρίκη.
Ένα βιβλίο που μας φέρνει προ των ευθυνών μας, απέναντι στα παιδιά. Τα παιδιά που έχασαν την πατρίδα τους. Όσο είναι στο χέρι του καθενός μας, ας μην χάσουν και την ελπίδα τους.



Συγγραφέας: Zana Fraillon
Mετάφραση: Αναστασία Δεληγιάννη
Εκδόσεις: Ψυχογιός








πρόσφυγας, ιστορίες, βία, πατρίδα, ηλικία 12+, εκδόσεις Ψυχογιός, 

Σχόλια