Η υπόσχεση

Σίγουρα ένα από τα καλύτερα παιδιά βιβλία της χρονιάς που πέρασε!

Ένα σπάνιο θεματικά βιβλίο: ένα παιδικό βιβλίο περιβαλλοντικής ψυχολογίας. Ένα βιβλίο για τον τρόπο που το αστικό τοπίο επηρεάζει την ψυχολογία του ατόμου και τον τρόπο που επιδρά στα συναισθήματα και την συμπεριφορά του. Η ιδέα δεν είναι φυσικά καινούρια. Η θεραπευτική επίδραση της φύσης και της ομορφιάς, είναι ευρέως γνωστή και επιστημονικά τεκμηριωμένη.   

Η Nicola Davies παίρνει τις έννοιες που μας είναι γνωστές και καταφέρνει να φτιάξει μια ιστορία, όπου στο γκρίζο σκηνικό μιας θλιβερής τσιμεντούπολης, η φύση συναντά την νεότητα και η ομορφιά την παραβατική συμπεριφορά και από το συναπάντημά τους προκύπτει μια νέα αρχή, μια ολοκαίνουρια υπόσχεση για ένα μέλλον περισσότερο φωτεινό και ελπιδοφόρο. 

Ένα έφηβο κορίτσι μεγαλώνει σε μια σκληρή και βρόμικη πόλη, μια πόλη άσχημη, όπου όλα είναι γκρίζα και σπασμένα και ο άνεμος στριγκλίζει γύρω από τα πανύψηλα κτίρια σαν πεινασμένο σκυλί. 

Η συγγραφέας είναι ξεκάθαρη στη θέση της: οι άνθρωποι που ζουν σε αυτή την πόλη, συμπεριλαμβανομένης και της νεαρής πρωταγωνίστριας, έχουν γίνει και οι ίδιοι, σκληροί, μίζεροι και άσχημοι. Δεν χαμογελούν ποτέ και είναι μαραμένοι, όπως τα ξεχασμένα παρτέρια στις γωνιές των δρόμων. Οι άνθρωποι είναι και οι ίδιοι σπασμένοι μέσα τους, με τον τρόπο που έχει η ασχήμια και η αποξένωση να σε σπάνε. 

Η ομορφιά θα γίνει η συγκολλητική ουσία που θα ενώσει τα σπασμένα κομμάτια του κοριτσιού. Στις ρωγμές αυτές θα φυτρώσει και θα αρχίσει να απλώνει τις ρίζες της.  

Καθίσταται σαφές τόσο από το κείμενο, όσο και από την εικονογράφηση, ότι το τοπίο μέσα στο οποίο το κορίτσι μεγαλώνει δεν αφήνει χώρο σε τίποτα καλό να ανθίσει, με τον ίδιο τρόπο που δεν αφήνει χώρο σε τίποτα πράσινο να βλαστήσει. Θα αρκέσει ένα τυχαίο περιστατικό, που ξεκίνησε σαν μια παραβατική πράξη, για να αλλάξουν τα πάντα για το κορίτσι, την πόλη και τους ανθρώπους της.

Μια κλεμμένη τσάντα γεμάτη σπόρους και μια υπόσχεση, θα γίνουν η αφορμή να βλαστήσει μια νέα ζωή και μια νέα πραγματικότητα για την πόλη. Με υπομονή, με αφοσίωση, με εγκαρτέρηση, το κορίτσι θα αρχίσει να φυτεύει σπόρους μέσα στην γκρίζα της πόλη, και θα τη δει να μεταμορφώνεται αργά αλλά σταθερά, από ένα γκρίζο, θλιβερό τόπο, σε ένα τόπο πολύχρωμο, που παρέχει τη σκιερή  θαλπωρή του στους ανθρώπους, που μεταμορφώνονται μαζί του. 

Η ιστορία λίγο έχει να κάνει με την περιβαλλοντική ρύπανση, ή την κλιματική αλλαγή, και περισσότερο με τον τρόπο που εμείς οι άνθρωποι εσωτερικεύουμε ανύποπτα και ασυνείδητα το εξωτερικό περιβάλλον. Έχει να κάνει περισσότερο με τις δονήσεις που προκαλεί στη ψυχοσύνεθσή μας η επαφή με τη φύση και πολύ λιγότερο με μια ιστορία δενδροφύτευσης. Η κλιμάκωση της ιστορίας είναι τέτοια που δεν αφήνει περιθώρια παρανοήσεων: η "τσιμεντοκρατία" των σύγχρονων μεγαλουπόλεων, η αστικοποίηση και ο συνεπαγόμενος διωγμός από το αστικό τοπίο του φυσικού κάλλους, αρρωσταίνει πρωταρχικά τον ίδιο τον άνθρωπο, τον αποξενώνει τόσο από τη φύση της οποίας αποτελεί κομμάτι, όσο και από τον συνάνθρωπο. Η φύση ως τόπος συνάντησης των ανθρώπων, αλλά και των διαφορετικών πλασμάτων που την κατοικούν, η ποικιλομορφία και η έκθεσή στα διαφορετικά ερεθίσματα που αυτή εξασφαλίζει, καλλιεργούν πέρα από την αισθητική και την ενσυναίσθηση του ανθρώπου.

Για το κορίτσι η φύτευση των σπόρων, δεν είναι μια καλοπροαίρετη προσπάθεια αναδάσωσης, αλλά  μια πράξη επαναπροσδιορισμού τόσο της ίδιας της της ύπαρξης, όσο και αποκατάστασης της σχέσης του ανθρώπου με τη φύση. Δεν είναι τυχαίο το ότι η συγγραφέας επιλέγει να βάλει το κορίτσι να φυτεύει τους πολύτιμους σπόρους του αποκλειστικά μέσα στον αστικό ιστό. Το διαταραγμένο σύνδεσμο ανθρώπου και φύσης προσπαθεί να επουλώσει, να φυτέψει το σπόρο της ομορφιάς μέσα του επιχειρεί.

Η εικονογράφηση του βιβλίου, είναι εξαιρετική . Θα μπορούσε να υποστηρίξει την ιστορία σχεδόν χωρίς κείμενο, καθώς έχει τη δύναμη να εστιάζει πέρα από το ορατό και σε εκείνο που συμβαίνει σε δεύτερο πλάνο, υπόγεια και εσωτερικά. Χαρτογραφεί την αλλαγή, μέσα και έξω από τους ανθρώπους, με τρόπο που να είναι απολύτως εμφανής η διαφορά του μοναχικού και γκρίζου "πριν", με το συντροφικό και πολύχρωμο "μετά".

Ένα μαγικό βιβλίο για παιδιά από 7 ετών.


Συγγραφέας: Nicola Davies

Εικονογράφος: Laura Carlin

Μετάφραση: Μαρία Παπαγιάννη

Εκδόσεις: Πατάκης











Σχόλια