Σκληρό καρύδι.

Η ιστορία της Ελένης Σβορώνου, ξεκινά με την απάντηση σε μια ερώτηση που, καθώς ξεκινάμε να διαβάζουμε το βιβλίο, δεν ξέρουμε ποιος την απευθύνει στη μικρή Αϊσέ.

Η Αϊσέ, είναι ένα εννιάχρονο κορίτσι από το Αφγανιστάν, που ήρθε με την μισή οικογένειά της στην Ελλάδα, όπως τόσα και τόσα παιδιά, για να ξεφύγει από τον πόλεμο και τη βία.

Απευθύνεται στους ακροατές της με θάρρος, πείσμα και ισχυρή θέληση. Όχι την ψεύτικη μαγκιά του "ξέρεις ποιος είμαι εγώ", αλλά με τον γνήσιο τσαμπουκά του "θα με ακούσεις, γιατί έχω κάτι σημαντικό να σου πω".

Είναι σκληρό καρύδι και μας δίνει να το καταλάβουμε από την αρχή της ιστορίας. Με γλώσσα, κοφτή, σκληρή ενίοτε, γεμάτη υπαινιγμούς, αποδεικνύει ότι μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό της και να διαβάσει πέρα από τα φαινόμενα.

Θύμα της ζωής, διεκδικεί ό,τι οι συνθήκες της στέρησαν βίαια, απαιτεί από τη ζωή την ευτυχία που της αναλογεί. Και δεν το κάνει με έπαρση ή κομπασμό. Το κάνει με θάρρος και πίστη. Θάρρος που αντλεί από την οικογένεια και τους φίλους της και πίστη στο Θεό και τον εαυτό της.

Κορίτσι με έντονη ενσυναίσθηση, μπορεί να ζυγίζει τους άλλους και τις συνθήκες με ακρίβεια. Μπορεί να νιώσει τα συναισθήματά τους και βιώνει έντονα τα δικά της. Ψυχή τρυφερή που διψά για αποδοχή και φιλία, γεμάτη όνειρα για το μέλλον, αλλά με γερές ρίζες στο μικρό παρελθόν της. Οι διηγήσεις για τα αγαπημένα της πρόσωπα που έμειναν πίσω, είναι γεμάτες τρυφερότητα και αγάπη.

Η Αϊσέ, όπως τόσα άλλα παιδιά, αναγκάστηκαν να μεγαλώσουν πιο γρήγορα. Τα όπλα γκρέμισαν τις ζωές τους και τα ανάγκασαν και τα ίδια να οπλιστούν. Κάποτε με όπλα... τις πιο πολλές φορές όμως με θέληση, με πείσμα και κουράγιο να τα καταφέρουν, να φτιάξουν μια νέα, όμορφη ζωή.

Η αποδοχή, η ενσωμάτωση, η φιλία είναι τα "όπλα" που οι κοινωνίες υποδοχής αυτών των παιδιών μπορούν να αντιτάξουν στη δύναμη της βίας και να την αποτρέψουν. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το σημείωμα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες στο τέλος του βιβλίου, " οι συνέπειες της βίας είναι σοβαρές, μακροπρόθεσμες και ζημιογόνες τόσο για τα ίδια (τα παιδιά) όσο και για τις κοινωνίες που ανήκουν".  Τα παιδιά που γλύτωσαν από τη βία του πολέμου, δεν είναι ωφέλιμο,  μα κυρίως δεν είναι δίκαιο να υφίστανται τη βία του αποκλεισμού, του εκφοβισμού, της ανασφάλειας, της απόλυτης φτώχειας. Είναι απάνθρωπο να στερούνται, την ανεμελιά και την αθωότητα της παιδικής τους ηλικίας. Είναι σκληρό να νιώθουν ότι εκδιώκονται από παντού.

"Λοιπόν; Θα κάνετε λίγη υπομονή ώσπου να βγάλουμε τα χαρτιά; Πείτε μου που να πάω και τι πρέπει να κάνω για να τα βγάλω εγώ. Έχω υποσχεθεί στον μπαμπά μου να μορφωθώ, κύριοι αστυνόμοι...Τις υποσχέσεις πρέπει να τις κρατάμε. Μη μας διώξετε! Και που ξέρετε; Μεθαύριο μπορεί να έχω μαθητές τα εγγόνια σας κι αν μου έρθουν στο μάθημα χωρίς φόρμα και αθλητικά, δε θα τα μαλώσω. Τ' ορκίζομαι!"

Συγγραφέας: Ελένη Σβορώνου

Εικονογράφος: Ευαγγελία Γουτιάνου

Εκδόσεις: Καλειδοσκόπιο.