Φρίντριχ, ένας σπουδαίος ντετέκτιβ


Ο Erich Kastner, είναι ο συγγραφέας του πιο πετυχημένου ίσως παιδικού βιβλίου που εκδόθηκε ποτέ στα γερμανικά, του βιβλίου "Ο Αιμίλιος και οι ντετέκτιβ". Είναι όμως και ο δευτεραγωνιστής της ιστορίας του σπουδαίου Άγγλου συγγραφέα Philip Kerr,  "Φρίντριχ, ένας σπουδαίος ντετέκτιβ". Με αυτό το εξαίσιο, συγγραφικό τέχνασμα η ιστορία  "εισβάλει" στη μυθοπλασία με τρόπο απολύτως φυσικό. Πρέπει να πω βεβαία, πως ούτε το εξώφυλλο, ούτε το οπισθόφυλλο του βιβλίου σε προετοιμαζουν για την σπουδαία ιστορία που πρόκειται να διαβάσεις. Γιατί ενώ ξεκινάς πιστεύοντας ότι θα διαβάσεις μια ευχάριστη περιπέτεια τριών νεαρών εφήβων, που παριστάνουν τους ντετέκτιβ, στην προπολεμική Γερμανία, καταλήγεις να παρακολουθείς τη γέννηση της Ναζιστικής Γερμανίας και της προπαγάνδας που γέμισε αυταπάτες ανυπέρβλητου μεγαλείου έναν ολόκληρο λαό, με τραγικές συνέπειες για όλο τον κόσμο.




Ο κεντρικός ήρωας του βιβλίου, ο Φρίντριχ, είναι ο μεγαλύτερος θαυμαστής της του Erich Kastner. Έχει διαβάσει το βιβλίο του πάνω από είκοσι φορές και είναι ευτυχισμένος που ο αγαπημένος του συγγραφέας είναι και γείτονας του και οικογενειακός φίλος των γονιών του. Ο Φρίντριχ θέλει να γίνει ντετέκτιβ μεγαλώνοντας. Μαζί με τους δύο αγαπημένους του φίλους, περνούν ώρες στο κοντινό πάρκο σημειώνοντας πινακίδες αυτοκινήτων και βρίσκοντας χαμένα αντικείμενα. Ο Φρίντριχ έχει ένα μεγαλύτερο αδελφό, που έχει γίνει ενθουσιώδες μέλος της νεολαίας του ακροδεξιού κόμματος του Αδόλφου Χίτλερ που πρόσφατα κέρδισε τις Γερμανικές εθνικές εκλογές. Ο Φρίντριχ παρατηρεί τον κόσμο γύρω του, στη γειτονιά, στο σχολείο ακόμα και μέσα στην οικογένεια του που σιγά σιγά αλλάζει. Συμμαθητές του αναγκάζονται να εγκατάλειψουν το σχολείο εξαιτίας της καταγωγής τους, καθηγητές εκδιώκονται για τον ίδιο λόγο, μαγαζιά κλείνουν, άνθρωποι παρενοχλούνται επιδεικτικά από τις ναζιστικής αρχές και η Γερμανία δεν θυμίζει πια την πατρίδα που μεγάλωσαν. 
Ο Φρίντριχ θα γίνει μάρτυρας του εμπρησμού του Γερμανικού κοινοβουλίου και της παράδοσης στην πυρά χιλιάδων βιβλίων το περιεχόμενο των οποίων δεν συνάδει με το πρώτυπο της νέας Γερμανίας του Χίτλερ, μαζί και αυτό του αγαπημένου του συγγραφέα. 
Από εκεί και μέχρι την εξιχνίαση του φόνου ενός Γερμανοεβραίου ζωγράφου, που άνηκε στην παρέα του Kastner, ο Φρίντριχ θα μεγαλώσει απότομα. Παρέα με τους πιστούς του φίλους, θα ανακαλύψει τους ενόχους, αλλά σε μια Γερμανία που κανείς πια δεν μπορεί να εμπιστευτεί κανένα και ειδικά τις αρχές, ο Φρίντριχ θα πειστεί να σωπάσει. 
Και όχι μόνο αυτό. Ο Φρίντριχ όπως και πάνω από δύο εκατομμύρια έφηβοι στη Γερμανία των τελών του 1930, θα ενταχθεί σχεδόν εκβιαστικά στη ναζιστική νεολαία. Όμως ο Φρίντριχ δεν έγινε ποτέ ναζί. Διατήρησε μέσα του πάντα, ακόμα και στα πεδία των μαχών που αργότερα βρέθηκε, κάτι από την παιδική του αθωότητα, κατάφερε μέσα στο σκοτάδι να ελπίζει στο φως. 
Τα τελευταία κεφάλαια του βιβλίου είναι συγκλονιστικά. Ο τρόπος που ο συγγραφέας προσεγγίζει τα γεγονότα στην προπολεμική Γερμανία, μέσα από τη ζωή του Φρίντριχ και της οικογένειας του, δίνει το περιθωρίο στον αναγνώστη να παρακολουθήσει και να κατανοήσει το μέγεθος της ομαδικής αυταπάτης στη οποία υπέπεσε το γερμανικό έθνος κάτω από την ηγεσία του Χίτλερ, αλλά και τη σκληρότητα του καθεστώτος, πριν ακόμα την κτηνωδία του Άουσβιτς.

Το βιβλίο είναι καλογραμμένο και ρέει αβίαστα. Τα γεγονότα αντλούν την αφορμή τους από ιστορικές στιγμές ή πρόσωπα και αναπτύσσονται με φαντασία, χιούμορ (πικρό πολλές φορές), σπιρτάδα και ευαισθησία, μα πάντα μέσα από τη ματιά του νεαρού εφήβου Φρίντριχ και της παρέας του. Απορία και ελπίδα, φόβος και γεναιότητα  και μια ωριμότητα σπάνια για την ηλικία των πρωταγωνιστών, διαποτίζει αυτό το ιστορίκό μυθιστόρημα περιπέτειας,  και το κάνει ένα ξεχωριστό ανάγνωσμα για αναγνώστες από 11 ετών. Πραγματικά ξεχωριστό! 

Συγγραφέας: Philip Kerr
Εκδόσεις: Κέδρος

Σχόλια