Η Gema Sirvent γράφει με αφοπλιστική λιτότητα και ο Raul Guridi εικονογραφεί με μοναδική ενάργεια, μια ποιητική ιστορία για τη δύναμη της σιωπής. Της σιωπής που εργάζεται μέσα στο κορίτσι της ιστορίας και γίνεται δύναμη ανατροπής.
Το κορίτσι μεγαλώνει σε ένα πατριαρχικό περιβάλλον με προδιαγεγραμμένη την πορεία και τη μοίρα του. Είναι ένα κορίτσι, που σαν την ομηρική Πηνελόπη, έμαθε να περιμένει, να κάνει υπομονή, να (υπ)ακούει τους άλλους, να στέκεται στη σκιά, να εργάζεται σιωπηλή.
Αυτό το κορίτσι όμως έκανε τη σιωπή σύμμαχό της. Μέσα στη σιωπή έμαθε να ακούει τη εσωτερική φωνή της και να είναι ικανή να την απομονώνει από τις φωνές γύρω της. Μέσα στη σιωπή έμαθε να παρατηρεί: τη φύση, τους άλλους, τον εαυτό της. Μέσα στη σιωπή έμαθε να ερμηνεύει τα σημεία μέσα και έξω από εκείνη. Μέσα στη σιωπή έκανε την υπομονή σύντροφο στα σχέδια της. Σχέδια άλλα από αυτά που της είχαν υπολογισμένα. Μέσα στη σιωπή έκανε το χρόνο φίλο. Φίλο που απλώσε τις διαστάσεις του για να χωρέσει τις επιθυμίες της. Μέσα στη σιωπή σχεδιάσε την πορεία της από την αρχή και έμαθε να βηματίζει στον δρόμο που η ίδια χάραξε για τον εαυτό της. Δρόμο όχι εύκολο, ούτε δύσκολο, μα δικό της. Διαλεγμένο από εκείνη. Μακριά από την στέρεη ασφάλεια του γνώριμου. Ανοιχτό όσο μια θάλασσα, άγνωστο όσο ένας ωκεανός, αγαπημένο όσο κάτι που έχεις από καιρό ποθήσει.
Η Πηνελόπη της ιστορίας μας δεν ανήκει σε κανένα Οδυσσέα. Δεν περιμένει κανέναν να επιστρέψει. Πλέκει σχέδια και όχι αναβολές στον αργαλειό της. Το νησί δεν είναι ο προορισμός, μα η αφετηρία της. Ό,τι έχει μάθει, ό,τι της έχουν διδάξει, το έχει μάθει όχι για να μπορέσει να (υπο)μείνει, μα για να καταφέρει να φύγει. Τα εργαλεία που της έβαλαν στο χέρι και άλλα που ανακάλυψε μόνη, όταν εκείνοι δεν κοιτούσαν, τα χρησιμοποίησε για να σχεδιάσει το ταξίδι της. Το ταξίδι της δεν είναι φυγή. Είναι ανατροπή. Ανατροπή του αναμενόμενου.
Η Πηνελόπη της ιστορίας μας κινητοποιείται από έναν αντι-νόστο. Δεν είναι η επιθυμία της επιστροφής αυτό που βάζει φωτιά στην καρδιά της, αλλά η επιθυμία του ταξιδιού. Δεν είναι το γνώριμο και ασφαλές αυτό που ποθεί, αλλά η περιπέτεια και το άγνωστο, όχι σαν αυτοσκοπός, μα ως αυτοπραγμάτωση.
Οι δημιουργοί κατάφεραν να φτιάξουν μια ιστορία που αν και θηλυκή, αναφέρεται στον άνθρωπο όχι ως φύλο, αλλά ως ύπαρξη. Και μπορεί δυστυχώς ακόμα και σήμερα, η παγίδα της εναρμόνισης με τις κοινωνικές και πολιτισμικές προσταγές να αφορά περισσότερο τις γυναίκες, όμως στα δίχτυα της πιάνονται άνθρωποι κάθε φύλου. Η προσαρμογή, η υπακοή, η στείρα εγκαρτέρηση, τα στερεότυπα, οι δοτοί ρόλοι, αφορούν συνολικά τις κοινωνίες μας, μα και τον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά. Η ανατροπή μας αφορά όλους. Η ιστορία της Πηνελόπης αφορά τον καθένα. Κάθε ένα που δεν βολεύεται στα σχέδια που οι άλλοι κάνουν για εκείνον και επιθυμεί ο ίδιος να νοηματοδοτήσει και να κανοναρχίσει τη ζωή του. Ακόμα κι όταν αυτό που προσπαθεί να τον κανοναρχίσει είναι κάτι τόσο ανιδιοτελές (;) όσο η αγάπη και τόσο αγνό (;) όσο η -κάθε είδους- πίστη.
Συγγραφέας: Gema Sirvent
Εικονογράφος: Raul Guridi
Μετάφραση: Μαριάννα Ψύχαλου
Εκδόσεις: Μικρή Σελήνη
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου