Ο άσπρος γάτος και ο καλόγερος

Δεν είναι λίγα τα έργα της σύγχρονης λογοτεχνίας, είτε για παιδιά, είτε για ενήλικες, που έχουν ως  πρωταγωνιστή μια γάτα. Η γάτα ανέκαθεν ενέπνεε ιστορίες ή συντρόφευε τους ήρωες σε αυτές. Από τον "Παπουτσωμένο γάτο", μέχρι το πρόσφατο "Ο γάτος που έσωζε βιβλία", οι γάτοι έχουν εμπνεύσει μερικές από τις πιο όμορφες διηγήσεις. Οι γάτες έχουν αγαπηθεί και συντροφεύσει σιωπηλά και πολλούς συγγραφείς ανά τους αιώνες.  Μια τέτοια όμορφη ιστορία, συνύπαρξης και ελευθερίας, μας εξιστορεί στο ποίημα με τίτλο Pangur Ban (λευκός γάτος), ένας μοναχός του οποίου η ταυτότητα παραμένει  άγνωστη. Το ποίημα γραμμένο στην Ιρλανδική γαελική γλώσσα, περί τον 9ο μΧ αιώνα,  είναι μια ωδή στις μοναχικές, μα παράλληλες απολαύσεις ενός καλόγερου και της γάτας με την οποία μοιράζεται το ασκητικό κελί του,  καθώς εκείνος κυνηγά τη γνώση και η γάτα τη λεία της, και το πώς η ήρεμη συνύπαρξή τους τους ενισχύει τις αναζητήσεις και των δύο.

Το ποίημα έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες κατά το πέρασμα των αιώνων.  Το βιβλίο " Ο άσπρος γάτος και ο καλόγερος", που φέρνουν κοντά μας η Εκδοτική Αθηνών και η μετάφραση της Μαρίας Κούρση, αποτελεί την μεταφορά του εν λόγω ποιήματος στο σήμερα, από τη συγγραφέα Jo Ellen Bogart και τον εικονογράφο Sydney Smith. Το αρχικό κείμενο αποδίδεται με μια σύγχρονη κειμενικά και εικαστικά γλώσσα, μέσα από την ιδιαίτερα επιτυχημένη επιλογή της αισθητικής του graphic novel.

Η εικονογράφηση μας παρουσιάζει τον γέρο μοναχό να μελετά τα χειρόγραφά του μέσα στη νύχτα, προσπαθώντας να αποκρυπτογραφήσει τα μυστικά τους, την ίδια ώρα που ο γάτος έχει στήσει καρτέρι στο ποντίκι που κρύβεται το δωμάτιό τους. Πολύ επιτυχημένα ο εικονογράφος, έχει εγκιβωτίσει μια δεύτερη ιστορία μέσα στην κυρίως ιστορία, καθώς το χειρόγραφο του μοναχού, παρουσιάζει επίσης έναν μοναχό και το γάτο που κυνηγά ένα ποντίκι, υπενθυμίζοντάς μας την αρχέγονη σχέση του ανθρώπου με τα ζώα συντροφιάς και την χαρά που προκύπτει από αυτή. 

Ο συγγραφέας του ποιήματος, μέσα από αυτή την απλή φαινομενικά ιστορία, μας καλεί να εστιάσουμε ο καθένας σε αυτό το οποίο τάχθηκε να υπηρετεί. Να αφοσιωνόμαστε σε αυτό που μας κάνει καλύτερους και να αφήνουμε και τους άλλους να πράττουν το ίδιο. Παράλληλα, το ποίημα είναι ένα κάλεσμα στην υπομονή και την προσήλωση, στην απερίσπαστη σπουδή αυτού που μπορεί να αποτελεί την προσωπική μας πρόκληση. Κυρίως όμως, αποτελεί μια ωδή στη συντροφικότητα, στην συνύπαρξη δύο πλασμάτων παράλληλα, μα και ανεξάρτητα του ενός από το άλλο. Γιατί σύντροφοι δεν είναι απαραίτητα εκείνοι που κάνουν τα πάντα μαζί ή μοιράζονται τα ίδια πάθη και επιδιώξεις, αλλά κυρίως εκείνοι που μπορούν να αναπτύσσονται παράλληλα και ξεχωριστά, μα και να χαίρονται ο ένας με την πρόοδο και τα επιτεύγματα του άλλου, μέσα σε ένα κλίμα σεβασμού και ελευθερίας. 

Η γαλήνια ατμόσφαιρα του βιβλίου, το καθιστά ιδανικό να διαβαστεί βράδυ, με χαμηλό φωτισμό, γιατί όχι και σαν ένα πιο "ψαγμένο" bed time story.


Μεταφορά: Jo Ellen Bogart

Εικονογράφος: Sydney Smith

Μετάφραση: Μαρία Κούρση

Εκδόσεις: Εκδοτική Αθηνών

Εικόνες από το εσωτερικό:








Σχόλια