Αυτό που μας κάνει ανθρώπους

 Ο Σίγκμουντ Φρόιντ έλεγε ότι «ο πρώτος άνθρωπος που πέταξε μια προσβολή αντί για μια πέτρα, ήταν ο θεμελιωτής του πολιτισμού». Και αν η πραγμάτωση υλικού και άυλου πολιτισμού είναι εκείνο που μας καθιστά ένα μοναδικό είδος μέσα στην υλική δημιουργία, η γλώσσα ως δομημένη έκφραση της σκέψης και της εμπειρίας, είναι ο κατεξοχήν φορέας της ανθρωπινότητάς μας. Είναι το άλμα μας πάνω από τα αγελαία ένστικτα και την χρήση βίας ως μέσου επιβολής. Ή έτσι θα έπρεπε! 

Στο υπέροχο βιβλίο του ο Victor Santos, μέσα από απλά παραδείγματα και με την συμβολή της εξαιρετικής εικονογράφησης της Anna Forlati, εξηγεί με τρόπο κατανοητό όλες τις πτυχές και τις ποιότητες της γλώσσας που την καθιστούν το όχημα που μετέφερε τον άνθρωπο μέσα στο ρου της ιστορίας και που από ένα σημείο και μετά εξασφάλισε την ίδια του την ύπαρξη. 

Μέσα από το βιβλίο ο μικρός αναγνώστης θα καταλάβει πόσο οι ρίζες της γλώσσας πηγαίνουν βαθιά στο χρόνο, σχεδόν ταυτίζονται με την ίδια την παρουσία στη Γη, αυτού που σήμερα αποκαλούμε Νοήμων Άνθρωπο (Homo Sapiens). 

Η καθολικότητα της γλώσσας, η εκμάθηση και η κατανόησή της, η εξέλιξη, η χρήση της για διαφορετικούς κάθε φορά σκοπούς (όχι πάντα αγαθούς), η πολυπλοκότητα και η πολλαπλότητά της, η κίνδυνοι και προκλήσεις που αντιμετωπίζει, οι συνέπειες από την απώλεια της, η σημασία της πολυγλωσσίας ως παράγοντα που ενισχύει την κατανόηση και την αλληλεγγύη  μεταξύ των ανθρώπων, η σημασία του γραπτού λόγου, ως άμεσης απόρροιας της καλλιέργειας της προφορικής γλώσσας, η γλώσσα ως φορέας και τρόπος μετάδοσης της ιστορίας, του πολιτισμού και των επιστημονικών επιτευγμάτων και τέλος η δομημένη γλώσσα ως κατεξοχήν ίδιον του ανθρώπου, είναι έννοιες με τις οποίες οι δημιουργοί του βιβλίου φέρνουν σε επαφή τα παιδιά και βοηθούν τον γονέα ή τον εκπαιδευτικό να τις χρησιμοποιήσει ως αφορμή για περαιτέρω συζήτηση ή έρευνα, ανάλογα με την ηλικία του αναγνώστη. 

Η UNESCO είναι συνεκδότης του βιβλίου και έχει ανακηρύξει τη δεκαετία 2022 - 2032 ως τη Διεθνή Δεκαετία Αυτόχθονων Γλωσσών. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός που διαβάζουμε στο επιλογικό σημείωμα των δημιουργών, ότι από τις 7.164 γλώσσες που ομιλούνται σήμερα τουλάχιστον οι μισές θα έχουν εξαφανιστεί μέχρι το τέλος του 2100. Μέρος των εσόδων του βιβλίου θα διατεθούν σε οργανώσεις που εργάζονται για τη διατήρηση και αναζωογόνηση των γλωσσών σε όλο τον κόσμο. 

Το βιβλίο των Santos  και Forlati, επιλέχθηκε για τον κατάλογο White Ravens 2023 της Internationale Jugenbibliothek του Μονάχου. 

Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Επόμενος Σταθμός